Wet rechtsherstel box 3 en Overbruggingswet box 3 nog steeds discriminerend

Donderdag 6 juni 2024 heeft de Hoge Raad uitspraak gedaan in vijf procedures die gaan over de heffing in box 3. De Hoge Raad oordeelt dat de Wet rechtsherstel box 3 voor de jaren 2017 – 2022 nog steeds het verdragsrechtelijke discriminatieverbod en het eigendomsgrondrecht schendt als het forfaitaire rendement hoger is dan het werkelijke rendement. Datzelfde geldt voor de Overbruggingswet box 3 die vanaf 2023 geldt. De Hoge Raad geeft verder nadere regels voor de berekening van het werkelijke rendement. Ook geeft de hoogste rechter antwoord op de vraag of recht bestaat op rentevergoeding.

Regels voor werkelijk rendement

De Hoge Raad geeft ook meteen een aantal regels voor de bepaling van het werkelijke rendement. Voor de bepaling van die regels sluit de Hoge Raad zoveel mogelijk aan bij het rendementsbegrip dat de wetgever voor ogen had bij de vormgeving van het forfaitaire stelsel in box 3.

Hoe wordt het werkelijke rendement vastgesteld?

Voor de vaststelling van het werkelijke rendement:

• moet het werkelijke rendement over het gehele vermogen van een belastingplichtige in box 3 betrokken worden, dat wil zeggen met inbegrip van bank- en spaartegoeden, maar zonder aftrek van het heffingsvrije vermogen;
• gaat het om het werkelijke rendement op alle vermogensbestanddelen in box 3 die de belastingplichtige in de loop van het jaar heeft gehad, dus niet alleen op de vermogensbestanddelen die de belastingplichtige op 1 januari had;
• gaat het om het nominale rendement, dus zonder rekening te houden met inflatie;
• worden niet alleen de rechtstreekse voordelen uit vermogensbestanddelen betrokken (zoals rente, dividend en huur), maar ook de gerealiseerde én ongerealiseerde positieve en negatieve waardeveranderingen;
• wordt geen rekening gehouden met aftrek van kosten, behalve met de aftrek van de werkelijke rente van schulden die tot het vermogen in box 3 horen;
• wordt geen rekening gehouden met positieve of negatieve rendementen in andere jaren, er is dus geen mogelijkheid van verliesverrekening over de jaargrens heen.

‍